تابلو برق اتوماتیک دیزل ژنراتور یکی از اجزای مهم در سیستم‌های برق اضطراری است که به طور خودکار فرآیندهای مختلف را برای راه‌اندازی و مدیریت دیزل ژنراتور انجام می‌دهد. شرکت صنایع نیروگاهی رستاک، این تابلو برق را به گونه‌ای طراحی می نماید که در زمان قطع برق از شبکه عمومی، بدون نیاز به دخالت دستی، دیزل ژنراتور را به‌طور خودکار راه‌اندازی می‌کند و پس از بازگشت برق به شبکه، ژنراتور را به‌طور خودکار خاموش می‌کند. تابلو برق اتوماتیک دیزل ژنراتور به‌طور کلی برای تأمین برق اضطراری و مدیریت آن در شرایط بحرانی و یا در مکان‌هایی که دسترسی به برق دائم وجود ندارد، استفاده می‌شود.
تابلو برق اتوماتیک دیزل ژنراتور از اجزای مختلفی تشکیل شده که هرکدام وظیفه خاص خود را در فرآیند راه‌اندازی، کنترل و نظارت بر عملکرد ژنراتور دارند. برخی از این اجزا عبارتند از:
1. دستگاه ATS (Automatic Transfer Switch)
o وظیفه: این دستگاه وظیفه انتقال خودکار بار از شبکه عمومی به ژنراتور و بالعکس را بر عهده دارد. در صورت قطع برق از شبکه، دستگاه ATS به‌طور خودکار بار را به دیزل ژنراتور منتقل می‌کند و هنگامی که برق از شبکه عمومی بازمی‌گردد، بار به شبکه منتقل می‌شود.
o انواع: ATS ممکن است مکانیکی یا الکترونیکی باشد، ولی بیشتر سیستم‌ها از ATSهای الکترونیکی برای دقت و سرعت بیشتر استفاده می‌کنند.
2. سیستم کنترل و نظارت (Controller)
o وظیفه: کنترلر یا سیستم کنترل، نظارت بر عملکرد دیزل ژنراتور را انجام می‌دهد. این سیستم شامل کنترل پارامترهای مختلفی مانند ولتاژ، فرکانس، دما، فشار روغن و سایر موارد حیاتی است.
o ویژگی‌ها: کنترلر معمولاً دارای صفحه نمایش دیجیتال برای نمایش اطلاعات و تنظیمات است. همچنین امکان برنامه‌ریزی و تنظیمات مختلف را دارد که می‌تواند برای زمان‌بندی خودکار روشن و خاموش شدن ژنراتور یا ارسال هشدار در صورت بروز مشکل استفاده شود.
3. کلیدها و میکروسوئیچ‌ها
o وظیفه: کلیدها و میکروسوئیچ‌ها برای قطع و وصل مدار برق به‌صورت دستی یا خودکار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این قطعات در زمان‌های ضروری برای ایمنی و حفاظت سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
o ویژگی‌ها: معمولاً شامل کلیدهای اصلی (Main Switch) برای قطع و وصل برق و همچنین میکروسوئیچ‌هایی برای کنترل وضعیت ژنراتور هستند.
4. مدارهای حفاظتی و رله‌ها
o وظیفه: رله‌ها و مدارهای حفاظتی در تابلو برق اتوماتیک، وظیفه شناسایی مشکلات و شرایط خطرناک (مثل اضافه‌بار، اتصال کوتاه، تغییرات غیرعادی ولتاژ یا دما) را بر عهده دارند و در صورت بروز هرگونه ایراد، به‌طور خودکار سیستم را خاموش می‌کنند تا از آسیب‌دیدگی ژنراتور و تجهیزات جلوگیری شود.
o ویژگی‌ها: این مدارها معمولاً شامل رله‌های حفاظت از موتور، رله‌های اضافه‌بار، رله‌های قطع اتصال کوتاه و رله‌های ولتاژ هستند.
5. منبع تغذیه اضطراری (UPS)
o وظیفه: در برخی از تابلوهای برق اتوماتیک، منبع تغذیه اضطراری (UPS) برای تامین برق مورد نیاز دستگاه‌های کنترلی و نظارتی در هنگام قطع برق پیش‌بینی شده است. این منبع تغذیه اطمینان حاصل می‌کند که سیستم‌های حیاتی مانند کنترلر، سنسورها و سیستم‌های ایمنی در زمان قطع برق هم‌چنان فعال باشند.
6. ترانسفورماتور و فیوزها
o وظیفه: ترانسفورماتورها برای تبدیل ولتاژهای ورودی و خروجی به سطح مناسب استفاده می‌شوند و فیوزها برای حفاظت از مدارها در برابر جریان‌های غیرمجاز و اضافه‌بار کاربرد دارند.
1. تشخیص قطع برق شبکه: هنگامی که برق شبکه اصلی قطع می‌شود، تابلو برق اتوماتیک دیزل ژنراتور با استفاده از دستگاه ATS، به‌طور خودکار دیزل ژنراتور را روشن کرده و بار را به آن منتقل می‌کند. در این مرحله، ژنراتور شروع به کار کرده و به تأمین برق برای بارهای مختلف می‌پردازد.
2. نظارت و کنترل عملکرد ژنراتور: سیستم کنترل یا کنترلر، عملکرد دیزل ژنراتور را تحت نظارت دارد. این سیستم پارامترهای مهم مانند ولتاژ، فرکانس، دما، فشار روغن و وضعیت سوخت را بررسی کرده و در صورت بروز مشکل، هشدار می‌دهد یا اقدام به قطع ژنراتور می‌کند تا از آسیب‌دیدگی جلوگیری شود.
3. بازگشت به شبکه و خاموش کردن ژنراتور: پس از بازگشت برق از شبکه عمومی، دستگاه ATS به‌طور خودکار بار را به شبکه برمی‌گرداند و دیزل ژنراتور را خاموش می‌کند. این عملیات بدون نیاز به دخالت انسانی انجام می‌شود.
4. حفاظت از ژنراتور و تجهیزات: تابلو برق اتوماتیک مجهز به مدارهای حفاظتی است که از ژنراتور و سایر تجهیزات در برابر شرایط خطرناک نظیر اضافه‌بار، نوسانات ولتاژ، دما و اتصال کوتاه محافظت می‌کند. در صورت بروز هرگونه مشکل، سیستم به‌طور خودکار به وضعیت ایمن تغییر وضعیت می‌دهد.
1. عملکرد خودکار: از آنجا که تابلو برق اتوماتیک عملیات روشن و خاموش کردن ژنراتور را بدون نیاز به دخالت دستی انجام می‌دهد، استفاده از آن بسیار راحت و کاربرپسند است.
2. صرفه‌جویی در زمان و نیروی انسانی: این سیستم بدون نیاز به نظارت مداوم انسانی، فرآیند انتقال بار و راه‌اندازی ژنراتور را انجام می‌دهد، که در مواقع اضطراری بسیار مفید است.
3. حفاظت و ایمنی بالا: تابلو برق اتوماتیک با استفاده از سیستم‌های حفاظتی، امکان آسیب به ژنراتور و تجهیزات متصل به آن را کاهش می‌دهد.
4. اطمینان از پایداری برق اضطراری: این سیستم تضمین می‌کند که در صورت قطع برق، هیچ خللی در تأمین برق اضطراری برای تجهیزات حیاتی ایجاد نشود.
5. کنترل دقیق و نظارت بر پارامترهای مختلف: کنترلرهای تابلو برق به طور مداوم وضعیت ژنراتور را بررسی کرده و در صورت وجود هرگونه نقص، به سرعت هشدار می‌دهند.
تابلو برق اتوماتیک دیزل ژنراتور یکی از اجزای ضروری برای راه‌اندازی و مدیریت دیزل ژنراتور است. این تابلو با استفاده از فناوری‌های پیشرفته و دانش روز شرکت صنایع نیروگاهی رستاک و بر اساس نیاز مشتریان و لاجیک پروژه ها طراحی و تولید و عملیات پیچیده‌ای همچون انتقال خودکار بار، راه‌اندازی و خاموش کردن ژنراتور و حفاظت از سیستم را به‌صورت خودکار و ایمن انجام می‌دهد. این سیستم‌ها به ویژه در زمان‌های اضطراری و در مکان‌هایی که دسترسی به برق دائم وجود ندارد، اهمیت زیادی دارند و می‌توانند عملکرد پایدار و بدون وقفه را تضمین کنند.
