دیزل ژنراتور یکی از تجهیزات مهم در تأمین برق اضطراری و دائم برای صنایع مختلف تولیدی، بیمارستان‌ها و مراکز تجاری، اداری و مسکونی و … است. عملکرد صحیح این دستگاه به هماهنگی و سلامت قطعات مختلف آن بستگی دارد. در این مقاله، شرکت صنایع نیروگاهی رستاک، به معرفی و بررسی اجزای اصلی دیزل ژنراتور می‌پردازد.
موتور دیزل
موتور دیزل، قلب تپنده دیزل ژنراتور است که انرژی مکانیکی لازم برای چرخش آلترناتور را تولید می‌کند.
✔ ویژگی‌های موتور دیزل
✔ کارایی بالا و دوام طولانی
✔ مصرف بهینه سوخت
✔ قابلیت کار در شرایط سخت
آلترناتور (ژنراتور برق)
آلترناتور وظیفه تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی را بر عهده دارد. این قطعه شامل روتور و استاتور است که با القای الکترومغناطیسی برق تولید می‌کنند.
انواع آلترناتور
✔ سنکرون: دارای پایداری ولتاژ بالا
✔ آسنکرون: مناسب برای بارهای خاص و کاربردهای خاص
✔ تابلو کنترل (Control Panel)
تابلو کنترل، مغز متفکر دیزل ژنراتور است که وظیفه مانیتورینگ و کنترل عملکرد دستگاه را دارد.
ویژگی‌های تابلو کنترل
✔ نمایش پارامترهای مهم مانند ولتاژ، جریان و فرکانس
✔ قابلیت روشن و خاموش کردن اتوماتیک ژنراتور
✔ سیستم‌های هشدار و خطایابی
سیستم سوخت‌رسانی دیزل ژنراتور
این سیستم شامل مخزن سوخت، پمپ سوخت، فیلتر سوخت و انژکتورها است و وظیفه تأمین سوخت برای موتور را بر عهده دارد.
اجزای اصلی سیستم سوخت‌رسانی
✔ مخزن سوخت: ذخیره‌سازی سوخت دیزل
✔ پمپ سوخت: انتقال سوخت از مخزن به موتور
✔ فیلتر سوخت: جلوگیری از ورود ذرات ناخالصی به موتور
✔ انژکتور: پاشش سوخت به داخل سیلندر موتور
سیستم خنک‌کننده
سیستم خنک‌کننده مانع از افزایش بیش از حد دمای موتور شده و عملکرد پایدار آن را تضمین می‌کند.
انواع سیستم‌های خنک‌کننده دیزل ژنراتور
✔ رادیاتوری: استفاده از آب و ضدیخ برای خنک‌سازی موتور
✔ هوا خنک: خنک‌سازی از طریق جریان هوا
سیستم روانکاری
سیستم روغن‌کاری باعث کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک موتور می‌شود و عمر مفید آن را افزایش می‌دهد.
اجزای اصلی سیستم روانکاری
✔ پمپ روغن: پخش روغن در سراسر موتور
✔ فیلتر روغن: حذف ذرات معلق از روغن موتور
✔ کارتل روغن: محل ذخیره روغن موتور
سیستم اگزوز
این سیستم وظیفه هدایت و تخلیه دودهای ناشی از احتراق را بر عهده دارد.
اجزای سیستم اگزوز مولد برق دیزلی
✔ منیفولد خروجی: جمع‌آوری دود از سیلندرها
✔ صداخفه‌کن: کاهش نویز خروجی
✔ لوله‌های اگزوز: هدایت دود به محیط خارج
باتری و سیستم استارت
باتری و سیستم استارت نقش مهمی در روشن شدن دیزل ژنراتور دارند.
اجزای سیستم استارت در ژنراتور دیزلی
✔ باتری: تأمین انرژی اولیه برای استارت موتور
✔ دینام شارژ: تأمین برق مورد نیاز برای شارژ باتری
✔ استارتر: ایجاد چرخش اولیه برای روشن کردن موتور
آشنایی با قطعات دیزل ژنراتور برای نگهداری، تعمیرات و بهره‌برداری صحیح از آن ضروری است. شناخت عملکرد هر یک از این اجزا، به افزایش طول عمر دستگاه و کاهش هزینه‌های عملیاتی کمک می‌کند. اجرای برنامه‌های نگهداری منظم نیز برای جلوگیری از خرابی‌های ناگهانی بسیار حائز اهمیت است.
